Stereotypy a uprzedzenia – jak się łączą?

Wszystkie nasze zachowania wynikają z postaw i przekonań. Podobnie jest z uprzedzeniami i stereotypami.

Co to są uprzedzenia?

Uprzedzenia to rodzaj postawy, która sprawia, że odrzucamy coś lub kogoś, nie mając ku temu racjonalnych przesłanek. W takiej sytuacji jesteśmy przekonani, że tak trzeba lub traktujemy to w naturalny sposób. Np. niektórzy mężczyźni mogą czuć awersję do kobiet zatrudnionych na podobnych stanowiskach lub mogą odczuwać wyższość nad nimi.

Znamy 4 rodzaje uprzedzeń:

• Uprzedzenia awersyjne – ich podstawą są silne, negatywne emocje – lęk, wstręt czy nienawiść;
• Uprzedzenia negatywne – ich podstawą jest poczucie wyższości nad inną grupą;
• Uprzedzenia wynikające z niejasności – ich podstawą jest niski poziom własnej wartości;
• Uprzedzenia zinternalizowane – to uprzedzenia w które zaczyna wierzyć grupa dyskryminowana.

Skąd się biorą uprzedzenia?

Uprzedzenia mogą mieć wiele źródeł. Często ich źródłem jest socjalizacja – czyli sposób, w jaki zostaliśmy przygotowani do życia w społeczeństwie. Jeżeli całe nasze otoczenie mówi np.: Mężczyźni są zbyt szorstcy, by być czułymi ojcami, to w przyszłości, to będąc kobietą nie będziemy angażować męża w opiekę dziecka.  Taki sposób przekazywania informacji może też sprawiać, że nie mamy odpowiedniej wiedzy, z czego również możemy nie zdawać sobie sprawy. Uprzedzenia, podobnie jak stereotypy, wynikają również ze skłonności dzielenia ludzi na grupy – my i oni. Oni w tym przypadku to często gorsi, o większej ilości negatywnych cech.

Jak stereotypy wpływają na uprzedzenia?

Uprzedzenia niejednokrotnie wynikają ze stereotypów. Stereotyp to jakieś przekonanie o całej grupie ludzi, np. blondynkach. Tymczasem uprzedzenia to indywidualna postawa wobec konkretnej osoby. Jeżeli jednak jesteśmy przekonani, że wszystkie blondynki są głupie, to możemy wobec napotkanej kobiety o jasnych włosach zachować się pogardliwie lub traktować ją jak dziecko.  Co ważne, ani uprzedzenia, ani stereotypu nie zmienia indywidualne doświadczenie. Potrzebna jest tu odpowiednia świadomość i chęć zmiany swojej postawy.